Uit het archief van ‘stadsfotograaf’ Jan van Teeffelen: Opening van het atelier van graficus Harry van Kuyk op de Hessenberg (1974)
De Stichting Jan van Teeffelen publiceert regelmatig op Facebook selecties uit het omvangrijke foto-archief van de befaamde, in 2011 overleden stadsfotograaf van Nijmegen. Jan’s zoon Mark van Teeffelen begon omstreeks 2015 met het digitaliseren van de duizenden negatieven, die zijn vader in dozen en doosjes had bewaard. Aan het comite van aanbeveling, waarvan ik lid mocht zijn, toonde Mark de zelf gebouwde apparatuur, waarmee hij de analoge negatieven digitaliseerde. Marks’s ernstige ziekte en veel te vroege overlijden maakten de afronding van het project onmogelijk. Henk Braam en Ger Loeffen, oud-collega’s van Jan van Teeffelen, hebben de draad van digitalisering en archivering opgepakt. De ontsluiting van Jan’s archief biedt een verrassende terugblik op de jaren, waarin Jan van Teeffelen actief was, in Nijmegen en daarbuiten.
Een kleine maar opvallende selectie voerde de kijkers onlangs terug naar een dag uit het leven van de Korsikaan, het stadsorgel van Henk Kors, dat in de jaren 70 en 80 vaak te horen was in de Nijmeegse Broerstraat. Het op een bestelwagen gemonteerde orgel was ook elders te beluisteren, al dan niet op verzoek. Grafisch kunstenaar Harry van Kuyk was een groot liefhebber van de Korsikaan. Geen wonder dus, dat hij de ‘zingende orgelman’ en zijn ook zingende echtgenote Thalja Kors-Martinet vroeg om de opening van zijn ‘nieuwe’ atelier in de oude Bank van Lening aan de Hessenberg op te luisteren. Aldus geschiedde op een mooie dag in oktober 1974, in aanwezigheid van vrienden en stamgasten uit de City Bar. De bruine kroeg van uitbater Jo Samson was tussen 1960 en 1986 een geliefde pleisterplaats van kunstenaars, journalisten, buurtbewoners, koppelbazen en verdwaalde politici.
De opening van Harry van Kuyk’s atelier trok aardig wat publiek: toevallige voorbijgangers uit de Lange Hezelstraat, buurtbewoners uit de Pijkestraat en enkele stamgasten uit de City Bar. Henk Kors en echtgenote Thalja verzorgden uiteraard een bijzonder optreden voor de trotse kunstenaar en zijn hooggeacht publiek, Nu ik de beelden terugzie, komen allerlei herinneringen boven aan onvergetelijke gebeurtenissen in een zorgeloze tijd, waarin er volop ruimte was voor allerhande ontmoetingen: stevige discussies, maar ook voor mooie feesten. Harry van Kuyk en kunstenaar Rob Terwindt waren met Jo Samson tevens de gangmakers van visclub Het Scholleke. De City Bar was van tijd ook een befaamd schaakdomein, en bovenal het ‘uitgelezen’ Bijkantoor van De Gelderlander: een gemêleerde ontmoetingsplaats, zoals die anno 2022 niet meer te vinden is.
Wellicht is dat gemis de achtergrond van de door Ton Verbeeten gemunte woorden ‘Sociale nostalgie’. De oud-journalist van De Gelderlander, destijds net als Jan van Teeffelen ook frequent bezoeker van de City Bar, schreef die woorden op Facebook als reactie op de fotoserie van Harry van Kuyk en zijn makkers rond de Korsikaan bij de opening van zijn atelier aan de Hessenberg. De kunstenaar beleefde in die tijd, kort na de publicatie van zijn beroemde ‘Groot Abecedarium’ een gouden tijd, en ook de stamgasten van de City Bar wisten elkaar toen talloze dagen en uren te vinden, zonder aanzien van de persoon. Sociale nostalgie: Ton Verbeeten bedoelt ongetwijfeld zo geen heimwee, dan toch het terugverlangen naar de tijd, waarin de saamhorigheid won van egotripperij, zelfs van kunstenaars, journalisten en politici, die het veelal van een individuele aanpak moeten hebben. De foto’s van Jan van Teeffelen zullen waarschijnlijk vaker tot omzien in verwondering leiden, en tot sociale nostalgie..