Wandeling door een bijzonder ‘Naturschutzgebiet’, even buiten het Duitse Kranenburg, met als verrassing een meer dan levensgrote foto van de 100 jaar geleden geboren Joseph Beuys 

De Kranenburger Bruch (Broek) ligt aan de B9 van Nijmegen naar Kleef tussen Kranenburg en het dorp Nütterden. Het 95 hectare grote natuurreservaat is bekend om zijn plantenrijkdom, de herkenbare biodiversiteit, het wisselend landschapsbeeld en de nog slechts extensief gebruikte weidegebieden. De ontsluitingswegen kennen een beperkte toegankelijkheid voor auto’s. De Wolfsboss – het hoofdpad langs de Moorwãsserung – vormt samen met de Kurze Hofen, de Bruchse Strasse, en de Horndicherstrasse een boeiend ‘Naturlehrpfad’. De Wolfsboss is zelfs onderdeel van de pelgrimsweg van Nijmegen naar Santiago de Compostela. Het Kranenburger Broek dankt zijn naam aan de kraanvogels, die vooral in het voorjaar en soms in het najaar in het natuurgebied verblijven. Een broek is een laaggelegen gebied, dat nat blijft door kwelwater.

Wie het Kranenburger Bruch te voet wil doorkruisen, moet de auto parkeren op de betrekkelijk kleine parkeerplaats aan de B9, ter hoogte van de buurtschap Tütthees, ongeveer een kilometer buiten de bebouwde kom van Kranenburg. Na het passeren van de eerste brug over de bruine Moorwãsserung moet de wandelaar (of fietser) kiezen tussen de Kurze Hofen, een lange kaarsrechte verharde weg dwars door de weidevelden en de met gras begroeide Wolfsboss, een breed voetpad, waarop de geluiden van het verkeer op de B9 aanvankelijk hoorbaar blijven. Langs het pad vallen naast de bruine Moorwässerung enkele oude bomen op. Het forse voetstuk van enkele omgewaaide bomen leren, wat topzwaarte betekent. Achter het Erlenbruchswald – een gevarieerd bosgebied – bevindt zich een grote plas: het Armenveen waar het voor leden van de visclub goed toeven is. 

Langs de waterloop en ook verder in de kleinere open stukken valt de bloemenrijkdom op, kwalitatief maar vooral ook kwantitatief. Halverwege augustus bloeien vooral de witte en roze Reuzebalsemienen en het overdadige Koninginnekruid. Op diverse plaatsen duiken de witte klokken van Haagwindes op, naast de bekende paarse Kattenstaarten en de witte Bereklauwen. Orchideeën laten zich minder vaak zien, maar maken wel deel uit van de inventaris, net zoals bijen, sprinkhanen en vlinders. De nieuwsgierigheid van de bezoekers wordt verder geprikkeld door de speciale informatieborden van het ‘Natuurlehrpfad’, en door een aparte ‘installatie’ waarin de bloei, groei en verwerking van riet uit het Kranenburgse Broek wordt toegelicht.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Een paar honderd meter verder ontwaart de wandelaar rechts twee oude boerenschuren, onderdeel van een wat groter complex, met de ingang aan de Horndicherstrasse. Bij die asfaltweg aangekomen, gaat hij of zij linksaf in de richting van Mehr. Aan de overzijde valt nog een groot wooncomplex op, verscholen achter hoge bomen. Even verder doet een rioolzuiveringsinstallatie het noodzakelijke werk. Het zicht op het Kranenburger Broek aan de linkerkant wedijvert met het ruime landschap rechts, waar de slanke kerktoren van Nütterden de aandacht trekt. Eenzelfde, nog indrukwekkender beeld ontrolt zich na het kruispunt waar de pelgrims rechtsaf en de Kranenburger Broek-ontdekkers linksaf slaan. Na ruim een kilometer is in de verte de torenspits van Mehr zichtbaar. 

Kort voor de kruising van de Bruchsestraat en de Kurze Hofen – het laatste deel van het Rondje Kranenburg – staat vlak bij een statie van het Naturlehrpfad een niet eerder waargenomen paneel. Naderbij gekomen blijkt dat paneel een eerbetoon te zijn aan de honderd jaar geleden geboren Joseph Beuys. De befaamde Duitse kunstenaar woonde enige tijd in Kranenburg bij de gebroeders van der Grinten. Hij heeft waarschijnlijk van daaruit de Duffelt – ook wel de Duitse Ooij genoemd – goed leren kennen. Geen voorbijganger kan de levensgrote afbeelding van de kunstenaar ontgaan. Joseph Beuys staat tussen een erehaag van de (vroegere) populieren op de landweg van Nütterden naar Kranenburg, In der Pappelallee heet de kolossale fotomontage. Een klein bord met een QR-code verwijst de verraste wandelaar naar een nog verrassender website.

• 

• 

Die website leert, dat In der Pappelallee het zevende ‘station’ is in een reeks van negen fotomontages. Zij vormen samen het project ZEIT im Beuys’Land – Kunst und Klimawandel: een fietstocht langs foto-installaties in de Duffelt, die op 22 augustus 2021 is geopend en op 3 oktober 2921 wordt afgesloten. De tocht begint in Rindern (bij Kleef) en voert de fietsers (of automobilisten) via Düffelward, Keeken, Mehr, Kranenburg en Donsbrüggen terug naar Kleef, waar in het Museum Kurhaus van 7 mei tot 30 januari 2022 een keuze uit de Beuys-collectie in de grote Wandelhalle wordt geëxposeerd. Te zien zijn o.m. de monumentale sculptuur Bath Tub (1961/1987), het vierdelige werk Untitled (My Cologne Cathedral) (1980), kleurenlitho’s uit de jaren zeventig en het wandstuk Seven Palms (1974). Zo leverde het Rondje Kranenburger Bruch een aansporing op voor een toekomstige uittocht: een fiets- (of auto)tocht door Beuys’Land en een bezoek aan Museum Kurhaus Kleve.