Voortouw

In 1993 richtten BOVAG, RAI Vereniging, Stiba, FOCWA en Shredder Vereniging Nederland met instemming van minister Hans Alders de Stichting Auto & Recycling op. De automobielsector nam nadrukkelijk het voortouw bij de acceptatie van de toen nog kersverse producentenverantwoordelijkheid. Dat voortouw leidde kort daarna tot de oprichting van Autorecycling Nederland (ARN). Daarmee toonden de automobielpartners ver voor de opkomst van de circulaire economie, dat samenwerking voorwaarde is voor ketenbeheer.Toeval of niet: 1993 was ook het jaar waarin de voorkeursvolgorde voor afvalbeheer conform de motie Lansink c.s. uit 1979 in de Wet milieubeheer werd opgenomen. Rond die tijd merkte ik, dat mensen in de afval- en recyclingsector spraken over de ‘ladder van Lansink’. Het jaartal 1993 was overigens voor ARN-directeur Paul Dietz niet de aanleiding om ‘de man van de ladder’ uit te nodigen om op de ARN-Relatiedag in Radio Kootwijk het eerste exemplaar van het jubileumboek ‘Auto Recycling Nederland 1993 – 2023’ in ontvangst te nemen. Het waren wel de duidelijke visie op en de jarenlange inzet voor hergebruik en recycling van producten en materialen. ARN wist en weet zich, zo werd duidelijk, geïnspireerd door de eenvoudige, niettemin logische voorkeursvolgorde voor het afvalbeheer. 

Ik aanvaardde de eervolle uitnodiging, en ontving het fraai vormgegeven jubileumboek. De geschiedenis van dertig jaar autorecycling in Nederland is vastgelegd in deels historische foto’s en in heldere teksten. De bijdragen over de familiebedrijven spreken tot de verbeelding, net als de verhalen van de gangmakers. Geschiedschrijving wijst vaak de weg naar een nog onzekere toekomst. Omzien naar wat was levert ook leergeld op, in materiële en immateriële zin. Denk aan de verwijderingsbijdragen, waarmee de ARN een stevige basis kreeg, en denk ook aan het verwerven en delen van kennis, inzicht en ervaring. Kennisdeling is essentieel nu de circulaire economie om ketenbeheer en samenwerking vraagt. De automobielsector weet zich vanwege het klimaatbeleid gesteld voor de transitie naar fossiel-arme elektrificatie. Nieuwe uitdaging liggen, zo bleek ook op de ARN Relatiedag 2023, in demontage, hergebruik en vooral recycling van accupakketten. De Europese regelgeving voor batterijrecycling biedt kansen voor instellingen, die opnieuw het voortouw durven nemen: (technische) universiteiten, demontagebedrijven en recycleerders, bij voorkeur in Nederland, waar grondstoffen schaars zijn. De positieve resultaten van ARN zijn intussen een voorbeeld voor de automobielrecycling in andere landen. Innovatie, duurzaamheid en professionaliteit en innovatie zijn de trefwoorden van vandaag en morgen. Misschien zijn die termen ook de sleutel voor batterijrecycling en grondstoffenbeheer in eigen land. (November 2023)