Herinneringen aan een geliefd journalist, lobbyist en onderzoeker, die met het instrument van adequaat PR-beleid bruggenbouwer voor decentrale overheden werd

Onlangs las ik bij toeval het onverwachte overlijdensbericht van Ed Figee, een van de eerste journalisten, die ik in 1977 kort na mijn beëdiging als Kamerlid ontmoette. De toen nog jonge, zelfs aankomend journalist vroeg mij, of hij voor de Graafschapbode – die krant is in 1994 opgegaan in het Gelders Dagblad en later in de Gelderlander – via een interview een portret van mij mocht schetsen. Ik stemde uiteraard toe. Een beginnende lid van de Tweede Kamer kan wel wat publiciteit gebruiken. Ik zou Ed Figee na dat eerste gesprek later nog regelmatig tegenkomen. eerst als journalist voor de Twentse Courant, daarna als parlementair verslaggever bij de Persunie. Een decennium lang – van 1979 tot 1988 – trof ik de intussen ervaren journalist in de wandelgangen van het oude Kamergebouw. Of in Nieuwspoort, waar Ed een graag geziene Poorter was. Dat bleef hij, toen hij in 1988 hoofdredacteur van VNG-Magazine werd; een functie hij tot 1995 bekleedde. In dat jaar keerde hij terug naar Twente om de gemeente Enschede te dienen als PR-adviseur van het College van B&W.

Het al genoemde interview in de Graafschapbode leidde kort na publicatie – het moet in de tweede helft van juni 1977 geweest zijn – tot een bijzonder voorval. Op weg naar den Haag reed ik in mijn MG met hoge snelheid naar den Haag. Jan Geertsen, die naast mij zat, vroeg zelfs of ik het wat kalmer aan wilde doen. Ik had de Nijmeegse CDA-campagneleider beloofd als dank voor zijn inzet een dag aan het Binnenhof te bezorgen. Kort na Jan’s waarschuwing dwong een onherkenbare politie-auto mij te stoppen, vlak bij Planken Wambuis. U snapt wel, waarom wij u staande houden, aldus de agenten met hun retorische vraag. Zeker, zei ik: ik moet om 10 uur in den Haag zijn. Een van de agenten antwoordde: wacht eens even: u bent toch Ad Lansink? Ik las gisteren in de Graafschapbode een aardig interview met u. Ik las ook, dat uw neef Gerrit Prins Carnaval was in Enschede. Dat klopt, zei ik; maar schrijf gauw een bekeuring, want ik heb haast. De vriendelijke agent herhaalde zijn waardering voor het interview, en voegde eraan toe: rijd gauw verder, maar zorg ook goed voor de politie. De bekeuring bleef achterwege.

Dit anekdotisch voorval was achteraf het begin van een reeks ontmoetingen met Ed Figee: de journalist en latere lobbyist, die gezonde nieuwgierigheid paarde aan persoonlijke bescheidenheid, en voorliefde voor de (vooral regionale) samenleving aan brede belangstelling voor maatschappelijke vraagstukken. Met zijn interesse in de drijfveren van de politici, waarmee hij op afstand maar ook dichtbij te maken kreeg, bouwde hij een uitgebreid netwerk op, dat hem in zijn latere functie bij de VNG goed van pas kwam. Tijdens zijn Haagse jaren bleef Ed Figee de man, die het belang van sterke regio’s benadrukte. Het was dan ook geen verrassing, dat hij in 1995 den Haag inruilde voor Enschede. Daar zou hij tot de millenniumwisseling de gemeentelijke public relations verzorgen, en vooral burgemeester Mans bijstaan. Dat het Binnenhof en Nieuwspoort Ed bleven boeien, bleek uit zijn overstap van de gemeentelijke naar de provinciale overheid. In dit geval: overheden, want de oud-journalist werd lobbyist voor de provincies Overijssel en Gelderland. Ook die nieuwe functie vervulde hij met verve. Ed Figee werd een kundig en enthousiast bruggenbouwer tussen de oostelijke provincies en de landelijke overheid.

Tot mijn verrassing kwam begin 2011 een nieuw contact met Ed Figee tot stand. Aanleiding was de publicatie van ‘De Kracht van de Kringloop’: het boek over de geschiedenis en de toekomst van de Ladder van Lansink, dat ik eind 2010 met Hannet de Vries had geschreven. Ed wees mij op het belang van het boek voor de Universiteit van Twente, en meldde mij terloops, dat hij alsnog aan een academische loopbaan was begonnen, Het zou een nieuw traject worden van een toch al bijzondere carrière. Zijn (zelf)onderzoek van het communicatiebeleid van lokale en regionale overheden leidde tot een opmerkelijk proefschrift, getiteld: Listen to Us! Regional and Local Public Affairs in the Dutch and European Political Arena’. Ed promoveerde op 31 maart 2017 aan de Universiteit van Twente, en zou tot aan zijn overlijden als een gewaardeerd mede werker zijn kennis blijven delen, mondeling en schriftelijk. De studenten hingen aan zijn lippen, aldus zijn afdeling in het in memoriam bij zijn betreurde overlijden. Ed Figee benadrukte ook in zijn colleges het belang van goed geequipeerd lokaal en regionaal bestuur. De term ‘lagere overheden’ kreeg hij niet overzijn lippen. De aimabele, veelal goedlachse en altijd in andere mensen geïnteresseerde Ed Figee overleed op 11 november 2021, pas 75 jaar oud. Het was een voorrecht hem te mogen ontmoeten, ook al is dat al weer meer dan vier decennia geleden. Zijn ideeën over public affairs en decentraal bestuur blijven onverminderd van waarde.